E vërteta është një gënjeshtër, ndërsa gënjeshtra është e vërtetë, kjo është rruga e tij, e shkelur e veprimit për gati 30 vjet. Me një zë të zjarrtë shpesh vajtuese presidenti i Serbisë Aleksandër Vuçiq përgjatë këtyre viteve ka nxitur trazira në rrjetet sociale, dhe jo vetëm kaq.

Shokët e tij, të familjes politike gati se nuk i vunë zjarrin Kosovës. Dy gjëra që ishin një kockë e mbetur në fyt për Vuçiqin janë Rezoluta e PE për zbatimin e politikës së jashtme dhe sigurisë së BE, në mes tjerash të shqetësuar që Serbia nuk i është bashkangjitur sanksioneve ndaj Rusisë, ndërsa më shqetësuese, siç theksojnë edhe destabilizimi që autoritetet serbe po nxisin në rajon. Kjo ishte një sinjal në “ndryshimin e përgjithshëm të marrëdhënieve” të Evropës ndaj regjimit të Vuçiqit. Ajo për të cilën direkt u kushtëzua me integrimin evropian, ishte përmbushja e marrëveshjes së Ohrit. Vuçiq është i vetëdijshëm për situatën serioze në të cilën ndodhet, por i kushtëzuar nga inteligjenca e kufizuar, nuk mund të gjendet në këtë udhëkryq.

Më 18 janar 2024, në Munih, gjatë një pushimi mes dy paneleve në konferencën e sigurisë, senatori amerikan Jean Shahin gjeti kohë për t’i përcjellë presidentit serb Aleksandar Vuçiq kërkesën e qeverisë së saj, që kreu i mafies, i cili kreu akt terrorist në Kosovë, Milan Radoiçiq, duhet arrestuar urgjentisht, aq më tepër që tashmë është në listën e zezë të këtij vendi, por edhe për faktin se me persona të caktuar lokal, ka hapur një korridor droge përmes Ballkanit për në Evropën Qendrore.

Në zhvillimin e mëtejshëm të ngjarjeve, ky do të jetë një nga kushtet që Serbia të mbetet në negociatat e pafundme, por të dobishme me Bashkimin Evropian (250 milionë euro nga arkat e BE-së hyjnë në Serbi çdo vit).

Ndryshe, i është bërë me dije se ndaj tij personalisht po edhe regjimit të tij, do të zbatohen sanksione të detajuara dhe për “njerëzit kryesorë” të tij, janë gati një sërë urdhër-arreste nga Interpoli.

Revista amerikane Time (Time) në numrin e 2 gushtit 2023 ka analizuar një metodë të re të heqjes gjithnjë e më të madhe të shenjës së kofidencialitetit nga të dhënat e marra nga shërbimet e tyre inteligjente, duke marrë si shembull, siç deklaruan, lëvizjet e shtatorit të Serbisë pas ngjarjeve në Banjskë. Kështu u bë e ditur se ekzistojnë dy anë të asaj ngjarjeje. Njëra ishte komprometimi i mafisë serbe që kontrollonte jetën politike tek popullata lokale në veri të Kosovës. Dhe ishte një sukses i plotë. Nga ana tjetër, ka një version sipas së cilës ishte plani i Vuçiqit për të kompromentuar mafien e tij (dhe kështu “të heqë qafe” duke e fajësuar atë, për një rebelim me të cilin ai, supozohet se “nuk ka të bëjë asgjë”, dhe për t’ua “rekomanduar” atë operativëve rusë në terren dhe që edhe ata t’i komprometojë.

Loja e Vuciqit

Shërbimet e inteligjencës ruse në Serbi dhe Kosovë e kuptuan këtë plan, ndaj nuk “kafshuan karremin”, duke shmangur mbrojtjen e hapur dhe të armatosur në terren një regjim kriminal, thellësisht të rilindur dhe liderin e tij.

Më 27 shtator 2023, eksperte për Ballkan në Shtëpinë e Bardhë morën një telefonatë nga një agjenci e inteligjencës ushtarake, e cila më pas e informoi atë se “Serbia po përgatitet për një pushtim sepse forcat serbe po grumbullohen përgjatë kufirit të vendit të tyre me Kosovën”.

Së shpejti, përfaqësuesi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare (KKS) përsëriti të njëjtën gjë, e gjitha me qëllimin që zhurma të jetë e shkurtër, por bindëse”.

Pjesa tjetër dihet: Vuçiq (ende) nuk e ka “hequr qafe” Radojiçiqin ndërsa KFOR-i dhe NATO dhe ushtria amerikane në Kosovë, kanë arritur legjitimitetin të reagojnë dhe menjëherë filloi armatosja e ushtrisë së ardhshme të Kosovës nga ShBA-të.

Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i ShBA-së, Jake Sullivan, beri te ditur situatën në Serbi. Më 29 shtator 2023, pas një lufte dyditore për të de klasifikuar këtë informacion, zëdhënësi i NSC John Kirby njoftoi përmes Zoom të gjithë reporterët e Shtëpia e Bardhë, lajmin për dislokimin e fundit të forcave serbe, gjë që shkaktoi menjëherë një reagim zinxhir nga vendet e Bashkimit Evropian që iu bashkuan ShBA-së në zbatimin e masave “për të qetësuar Vuçiqin”. Për një pjesë të perëndimit ishte lëvizje pozitive.

Që nga vjeshta e vitit 2021, sapo inteligjenca amerikane u kishte të sigurt se Rusia po përgatitej të pushtonte, i lartpërmenduri Jake Sullivan punoi me Drejtorin e Inteligjencës Kombëtare Avril Haynes dhe drejtorin e CIA-s Ëilliam Burns njoftoi dhe mobilizoi “vendet aleate” për të mbështetur Ukrainën.

Sigurisht, për shkak të përvojës së fundit dhe konflikteve tashmë të nisura në Ukrainë, kjo histori krijon frikë dhe ankth në Ballkan dhe synimi i saj, është të shkaktojë lëvizje dhe konflikte të gabuara mes atyre që synon.

Hipokrizia e politkbërjes serbe

Vuçiq dhe Dodik e dinë shumë mirë se nuk ka ndryshim të kufijve në Ballkan.

Nuk mund të ndodhë pa gjak dhe luftë, dhe ata janë të vetëdijshëm për fundin e atyre, politikat e të cilëve po përpiqen t’i rigjallërojnë sot. Ndryshe nga vitet 1990 kur ata ishin pakrahasueshëm më të fuqishëm, sot ai pushtet është kryesisht në nivelin e retorikës së zbrazët.

Ata e dinë shumë mirë se nuk mund t’i mbulojnë ato fjalë me forcën që ka pasur Millosheviqi, dhe ai i Putinit aktual është mjaft i pabesueshëm dhe i mbërthyer në Ukrainë. Ruajtja e tensioneve dhe bllokadave politike janë shtrirja përfundimtare e ndikimit malinj të Rusisë.

Nisur nga këto premisa Vuçiq u shfaq në një tjetër biznes të madh kriminal, duke detyruar eksportin e produkteve të industrisë ushtarake serbe, armëve, municioneve dhe pajisjeve, në territorin e Ukrainës, më saktë për regjimin të cilit i ishin drejtuar tubat tek rusët dhe Rusia edhe para kësaj lufte.

Në shitjen indirekte të armëve serbe në Ukrainë (nëpërmjet vendeve të tjera dhe të treta dhe kompanive anonime), ajo shpesh ishte përpara shumicës së vendeve evropiane të NATO-s.

Deklarata e Vladimir Tolkaç, ambasadorit të Ukrainës në Serbi, i cili publikisht tha se “Ukraina sot e vlerëson lart Serbinë për mbështetjen e saj në një format shumëpalësh, tregon se gjithçka është kështu”. Serbia votoi kundër luftës dhe kundër agresionit rus duke filluar nga viti 2022. Dhe unë, e përsëris, ne e vlerësojmë shumë këtë”.

Tolkac nuk do ta thoshte këtë nëse Ukraina nuk do të ishte furnizuar me armë, municion dhe pajisje ushtarake nga regjimi i Vuçiqit për një periudhë të gjatë kohore, që nga fillimi i luftës. Në këtë mënyrë, në sytë e perëndimit Vuciq u vendos haptas në anën e kundërt të asaj që publikisht “predikon”. Armët që ai i dërgon Ukrainës janë të drejtuara kundër qeverisë së Federatës Ruse.

Nuk është për t’u pritur që Moska ta “birësojë” atë kur të fillojë “eksodi” i përgjithshëm i bandës së tij, kriminale nga Serbia dhe në fund, kur ai (përsëri) të përpiqet të ik nga vetvetja.

Është vonë për ato “operacionet” e tij, sepse deri më tani i ka treguar të gjitha fytyrat dhe kur është fjala për kulmin e asaj hipokrizie, duhet përmendur vetëm se katër herë ka pasur takim me V. Zelenskin. në total (dikur fshehurazi), dhe se bashkëshortja e tij Tamara vizitoi Kievin, gjoja për të “mbështetur zonjën Zelensky”, dhe meqë ra fjala solli një mesazh me shkrim për një nga drejtuesit e shërbimit inteligjent ukrainas.

Prandaj, pas takimit me Vuçiqin në Athinë, Zelenski tha se Vuçiq “përkrah” Kartën e OKB-së dhe paprekshmërinë e kufijve, më saktë se nuk e njeh Krimenë apo territoret me shumicë ruse.

Mund të ndodhë lehtësisht që publiku botëror të mësojë shumë shpejt gjithçka për Vuçiqin, sepse ai po komprometohet globalisht, që të mos bëjë më një gjë, e të thotë një tjetër.

Nga ana tjetër, administrata Biden ka njoftuar se do t’i kërkojë gjykatës të zgjasë programin e diskutueshëm të inteligjencës, i njohur si Seksioni 702, i cili skadonte në prill dhe i cili lejon agjencitë të vëzhgojnë qytetarët jo-amerikanë jashtë vendit.

Siç kanë mësuar burimet e kësaj reviste, Seksioni 702 është çelësi për një goditje gjithëpërfshirëse të tregtisë së armëve kimike dhe më gjerë, nga terrorizmi te spiunët kinezë.

Është interesante, Mbretëria e Bashkuar (Britania e Madhe) shpall një lloj të ri mbështetjeje prej katër miliardë paund për të rritur eksportet dhe investimet britanike në Ballkanin Perëndimor.

Në një takim gjysmë publike në Blackpool, më 5 janar 2024, u hartua një plan për nevojat e Foreign Office, në të cilën shkruhej se si do të investoheshin paratë, kush duhet të vihej në krye të atyre “investimeve”, kush do të jetë “projekt drejtues” e të ngjashme.

Rusia dhe interesat e saj

Shumë shpejt u bë e qartë se bëhej fjalë për një “zbarkim” serioz të inteligjencës në shkallë të gjerë në Serbi dhe disa vende të rajonit, me qëllim “ndryshimin e klimës” dhe “margjinalizimin e ndikimit ekonomik rus”.

Konkretisht, në Samitin e Investimeve për Ballkanin Perëndimor të Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZh), i cili u mbajt më 26 shkurt në Londër, u prezantua një paketë “ndihmë për energjinë dhe infrastrukturën që do të rriste tregtinë dhe do të fillonin investimet midis MB dhe Serbisë ndërsa pjesa tjetër e rajonit” do të hapte vende pune dhe mbështesin burimet e të ardhurave nëpër vende”.

Me atë rast, ministri britanik i Sigurisë, Tom Tugendhat, i bëri thirrje Serbisë, Malit të Zi dhe Kosovës që “të përfitojnë nga mundësitë e krijuara te biznesit në rajon”.

Çështja tashmë është “projektuar”, Mbretëria e Bashkuar do të japë katër miliardë paund për “transformimin” e këtij rajoni dhe kushtet janë si më poshtë: Serbia bën një “devijim” nga Rusia, largohet regjimi i Vuçiqit, Mali i Zi proceson” krimet e papërpunuara të luftës, mbyll kapitullin e negociatave me BE-në, bën një “devijim” nga Rusia, dhe Kosova “bën një kompromis” me Serbinë përmes investimeve të përbashkëta dhe vendos ushtrinë e saj të ardhshme në shërbim të paktit të NATO-s, godet rrjetin e drogës”.

Nëse duket surprizë, duhet të kujtojmë takimin e fundit mes ish-kryeministrit britanik David Cameron dhe Vuçiq (16 shkurt 2024), si dhe letrën e Cameron drejtuar Vuçiqit nga viti 2016, e cila iu dorëzua personalisht Vuçiqit nga ambasadori i Britanisë së Madhe Denis. Keefe, në të cilin u vlerësua “lidershipi” i tij dhe u dha “mbështetja për reformat”.

Fakti është se Vuçiq nuk ka më aleatë askund, as në SHBA (si me demokratët ashtu edhe me republikanët).

Për këtë ekziston një konsensus i përgjithshëm në nivelin e Perëndimit homogjen.

Shërbimet e ShBA-së, Britanisë dhe BE-së kanë material krejtësisht të ndryshëm nga “samiti” i fundit në Tiranë, që konsiderohet si “kënga e mjellmës” e Vuçiqit, se bëhet fjalë për skenat e konfuzionit të plotë të tij.

Konkretisht, në deklaratën përfundimtare nga samiti Ukrainë-Evropa Juglindore në Tiranë, Vuçiq pretendon se nuk ka asnjë pikë për vendosjen e sanksioneve kundër Rusisë dhe ndikimin malinj të Moskës.

Dhe më pas ai u tha gazetarëve se bisedimet për propozimin e deklaratës zgjatën “gjithë ditën dhe natën” dhe se për Serbinë është e rëndësishme që Ukraina të mos e njohë Kosovën dhe se është një nga vendet e pakta që mund të flasë për integritetin territorial sepse nuk e ka “shkelur “ato të drejta të tjerëve.

Fundi i diktatorit serb nuk ndodhi rastësisht në Tiranë. Ai filloi të imagjinonte se është një lider botëror që “i zgjidh gjërat”, gjë që shihet më mirë nga deklarata e tij:

“Kam pasur një bisedë të veçantë me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyi dhe do të kemi një dypalësh të veçantë dhe ne, si një vend që ka kaluar periudha të vështira, mund të kuptojmë njëri-tjetrin. Ne do të gjejmë një zgjidhje të tillë që njerëzit të jetojnë normalisht në ditët në vijim. Me partnerët perëndimorë do të gjejmë një zgjidhje, sigurisht jo të mirë, por një zgjidhje që do të mundësojë mbijetesën e popullit tonë”.

Nisur nga disa lëshime të Vuçiqit, ditët e fundit Franca dhe Italia por edhe Gjermania kanë dërguar sinjal të qartë që mbështetjen e tyre për Kosovës ta kushtëzojnë me zbatimin e Asociacionit të komunave serbe.

AKS është një pikë e Marrëveshjes së Bukselit të nënshkruar më 2013 ndërmjet Serbisë dhe Kosovës nën ndërmjetësimin e BE dhe ShBA që të nxisin Beogradin ta pranojë sovranitetin e Kosovës në këmbim të autonomisë më madhe për bashkësisë serbe në Kosovë.

Ky izolim jo i drejte ndaj Kosovës ka nxitur krizën e emigrimit në vend dhe ka “bindur” linjën e fortë serbe që me kohë të konfirmojë dominimin ndaj Kosovës. Një autokrat që, në një gjendje të pashpresë, e lartëson veten si një negociator global, një “komandant lufte” me autoritet të padiskutueshëm. Është tragjike dhe jo qesharake. Sot në Serbi një nga temat kryesore në debatin për Kosovën është se çfarë qëndrimi mban Moska për këtë çështje. Shprehen mendime të ndryshme, por të gjitha nënkuptojnë se qëndrimi rus është standardi i patriotizmit të vërtetë serb.

Sipas shumë strategëve Moska zyrtare po përpiqet të dobësojë besueshmërinë e NATO-s në këtë pjesë dhe ta largojë atë nga mbështetja e Ukrainës. Andaj edhe forcat e NATO kanë dërguar trupa shtesë në Ballkan. Gjithashtu edhe sa i përket të ashtuquajturës luftë hibride, ku Moska është treguar mjaft e suksesshme në përdorimin e mediave sociale, fushatave dezinformuese dhe propagandës pro-ruse për të krijuar tension përtej kufijve të tij. Vetë presidenti rusë Vladimir Putin kohë më parë tha se Rusia duhet të veprojë në një mënyrë që është në interes të Rusisë në raport me vendet perëndimore.

Duke komentuar deklaratën e presidentit serb Aleksandar Vuçiq se Putini nuk do të kishte lejuar NATO-n të bombardonte Jugosllavinë nëse ai do të ishte kreu i shtetit në atë kohë, lideri rus tha se tani është e vështirë të thuhet nëse do të kishte pasur sukses në parandalimin e atij sulmi. Rusia bëri një tentativë në KS për të shfrytëzuar rastin e Kosovës në debat për ndërhyrjen e NATO-së ndaj Serbisë. Me këtë ai dëshiroi të shfrytëzojë për relativizmin e sulmit ndaj Ukrainës dhe përsëritjen e thirrjes në precedentin e Kosovës. Ky debat në tentativë edhe njëherë do të shërbente vetëm si instrument për zbatimin e interesave ruse. I.K