Kolapsi ekonomik i Afganistanit, do të kishte një ndikim të tmerrshëm në rajon dhe në botë, paralajmëruan folësit e njëpasnjëshëm të dielën në fillim të një samiti njëditor të ministrave të jashtëm nga dhjetëra vende islamike.

Takimi i thirrur me nxitim i Organizatës së Bashkëpunimit Islamik në Islamabad mblodhi së bashku dhjetëra ministra të jashtëm me përfaqësuesit specialë për Afganistanin të fuqive të mëdha, duke përfshirë Kinën, ShBA-në dhe Rusinë.

Mbledhja përfshinte gjithashtu nënsekretarin e përgjithshëm të OKB-së për çështjet humanitare si dhe presidentin e Bankës Islamike për Zhvillim, Muhammad Sulaiman Al Jasser, i cili ofroi disa propozime konkrete financimi. Ai tha se IDB mund të menaxhojë trustet që mund të përdoren për të lëvizur para në Afganistan, për të nisur biznese dhe për të ndihmuar në shpëtimin e ekonomisë thellësisht të trazuar.

Paralajmërimet e tmerrshme kërkuan që ShBA-ja dhe vendet e tjera të lehtësojnë sanksionet, duke përfshirë lirimin e 10 miliardë dollarëve fonde të ngrira pas marrjes së Kabulit nga talibanët më 15 gusht.

Folësit kërkuan gjithashtu një hapje të shpejtë të sistemit bankar të vendit dhe kolektivisht, me Kombet e Bashkuara dhe institucionet bankare ndërkombëtare, ndihmë për Afganistanin. Kryeministri i Pakistanit, Imran Khan, ia drejtoi komentet e tij ShBA-së, duke i kërkuar Uashingtonit të heqë parakushtet për lirimin e fondeve dëshpërimisht të nevojshme dhe rifillimin e sistemeve bankare të Afganistanit.

“Ky tubim ka të bëjë me popullin afgan”, tha ministri i jashtëm pakistanez Shah Mahmood Qureshi, i cili paralajmëroi se pa ndihmën e menjëhershme, Afganistani ishte i sigurt se do të shembej. Ai tha se do të kishte “pasoja të tmerrshme”, jo vetëm në jetët afgane të humbura nga uria dhe sëmundjet, por me siguri do të rezultonte në një eksod masiv të afganëve. Kaosi do të përhapej, parashikoi ai, dhe do të lejonte terrorizmin dhe tregtinë e drogës të lulëzojnë.

Martin Griffiths, nënsekretari i OKB-së për çështjet humanitare dhe koordinatori i ndihmës emergjente, paralajmëroi se Afganistani nuk do të mbijetojë vetëm me donacione. Ai u kërkoi vendeve donatore të tregojnë fleksibilitet, duke lejuar paratë e tyre për të paguar pagat e punonjësve të sektorit publik dhe për të mbështetur shërbimet bazë si shëndetësia, arsimi, energjia elektrike, mjetet e jetesës, për t’i dhënë popullit të Afganistanit disa mundësi për të kaluar këtë dimër.

“Ne kemi nevojë për një angazhim konstruktiv me autoritetet de facto për të sqaruar se çfarë presim nga njëri-tjetri”, tha tutje Griffiths.

Griffiths tha se familjet thjesht nuk kanë para për blerjet e përditshme si ushqimi dhe karburantet, ndërsa çmimet rriten. Kostoja e karburantit është rritur me rreth 40%, dhe shumica e familjeve shpenzojnë 80% të parave të tyre vetëm për të blerë ushqime.

“Varfëria universale mund të arrijë në 97% të popullsisë së Afganistanit. Ky mund të jetë momenti i ardhshëm i zymtë,” paralajmëroi ai.

Brenda një viti, 30% e PBB-së së Afganistanit (produkti i brendshëm bruto) mund të humbet fare, ndërsa papunësia e meshkujve mund të dyfishohet në 29%.

Vitin e ardhshëm OKB-ja do të kërkonte 4.5 miliardë dollarë ndihmë për Afganistanin – kjo është kërkesa

Ndërkohë, Qureshi tha se dëshiron që samiti të përfundojë me zgjidhje konkrete për të ndihmuar Afganistanin dhe popullin e tij. Ai bëri thirrje që samiti të premtojë dhe të kanalizojë ndihmën për Afganistanin, rritja e investimeve dypalëshe ose nëpërmjet OIC në arsim, shëndetësi, aftësi teknike dhe profesionale dhe për të krijuar një grup ekspertësh nga OIC, Kombet e Bashkuara, Banka Islamike për Zhvillim dhe të tjerë për të ndihmuar Afganistanin të aksesojë shërbimet e ligjshme bankare dhe të lehtësojë sfidat serioze.