Vendet e BE-së po përgatiten të njohin talebanët dhe të hapin ambasada në Afganistan
Autoritetet e disa vendeve të Bashkimit Evropian po përgatiten të njohin lëvizjen talebane si qeveri zyrtare në Afganistan dhe të hapin ambasadat e tyre në vendin islamik, thanë burime të informuara për Bloomberg.
Një nga këto vende është Italia, e cila tashmë ka kryer një operacion inteligjence në kryeqytetin afgan. Pas kësaj, ambasadori italian në Afganistan, i cili deri më tani ishte në Katar, vizitoi Kabulin për herë të parë që nga viti 2021.
Ministri i Jashtëm italian Antoni Tajani konfirmoi se Roma po “punon” për të vendosur marrëdhënie diplomatike me talebanët. Ai theksoi gjithashtu praninë e “problemeve të të drejtave të njeriut” në Afganistan dhe vuri në dukje se vendimi për të rifilluar marrëdhëniet diplomatike është “shumë i vështirë” dhe miratimi i tij “do të marrë kohë”.
Ministri i Jashtëm spanjoll José Manuel Albarez gjithashtu njoftoi nevojën për zhvendosjen e ambasadorit spanjoll nga Katari në Kabul. “Sapo të bëhet e mundur, ne do të dëshirojmë që ai të kthehet [në Afganistan]”, tha Albarez, duke theksuar se pengesa kryesore mbetet çështja e sigurisë. Në të njëjtën kohë, ambasada spanjolle mund të hapej në Kabul një muaj më parë, por hapja e saj duhej të shtyhej për shkak të vdekjes së tre shtetasve spanjollë si pasojë e një sulmi terrorist të ISIS.
Një zyrtar francez i tha Bloomberg se ndërsa nuk ka plane të menjëhershme për të hapur një ambasadë franceze në Kabul, çështja “duhet të trajtohet në një moment gjithsesi”. Autoritetet britanike, si ato spanjolle, përmendin pasigurinë për sigurinë e diplomatëve si pengesën kryesore për rihapjen e ambasadës në Afganistan.
Ka pasur gjithashtu një ndryshim në opinion në Bruksel për praninë diplomatike në Afganistan, tha një diplomat i lartë evropian për Bloomberg. Sipas tij, kjo është e nevojshme për të realizuar projekte zhvillimore, për të mbrojtur të drejtat e grave dhe në përgjithësi për të krijuar një prani strategjike në vend.
Vetëm Shtëpia e Bardhë i tha Bloomberg-ut pa mëdyshje: Shtetet e Bashkuara nuk do të njohin lëvizjen talebane dhe të rihapin zyrën diplomatike amerikane në Kabul. Autoritetet amerikane synojnë t’i përmbahen kësaj linje për sa kohë që talebanët shkelin të drejtat e njeriut, kryesisht ato të grave.
Këshilli i Sigurimit i OKB-së i shpalli talebanët si organizatë terroriste në vitin 2003. Në vitin 2021, talebanët erdhën në pushtet në Afganistan pas dy dekadash lufte. Kjo ndodhi në sfondin e tërheqjes së trupave amerikane.
Rusia ka vendosur marrëdhënie me talebanët, megjithëse zyrtarisht lëvizja talebane është ende ndër organizatat e ndaluara në vend. Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha se që talebanët të njihen zyrtarisht nga Moska, lëvizja duhet të përmbushë një sërë kushtesh. Në veçanti, për të ruajtur përfshirjen etno-politike në qeveri, për të forcuar masat për të luftuar terrorizmin dhe trafikun e drogës dhe për të siguruar të drejtat themelore të njeriut.
Në vitin 2023, ambasadori rus në Taxhikistan, Semyon Grigoriev, raportoi se talebanët nuk i kishin përmbushur shumicën e premtimeve që kishin bërë pas ardhjes në pushtet. Afganistani ende përbën një kërcënim terrorist dhe gjithashtu mbetet një prodhues kryesor i drogës, vuri në dukje diplomati. Ai paralajmëroi gjithashtu për rrezikun ekzistues të ekstremistëve dhe terroristëve nga Afganistani përmes Taxhikistanit në Rusi dhe vende të tjera të CIS dhe CSTO.