“Beogradi beson se rrethanat ndërkombëtare kanë krijuar një shans historik për realizimin e projektit “Bota Serbe”. Nuk është për t’u habitur që pothuajse çdo ditë bashkëpunëtorët më të afërt si Aleksandar Vulin thonë se bashkimi ka filluar dhe është i pandalshëm. Ka ardhur koha“, tha për Pobjeda, Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit në Serbi, shkruan Kosova.info.

Në përgjigjen në pyetjen se çfarë po i thotë Serbia rajonit kur është në mes të krizës më të madhe në BiH, ajo dërgoi kryeministrin dhe ministrat për të shënuar Ditën e Republikës Srpska, e cila u shpall dy herë jokushtetuese, Biserko tha se ofensiva diplomatike perëndimore tashmë ka dhënë disa rezultate.

“Ai është i fokusuar kryesisht në korrupsionin, i cili përfshin një pjesë të madhe të elitave politike dhe mjedisit kriminal. Duke qenë se politika në rajonin tonë është e ndërthurur me krimin, spastrimi i ardhshëm do të krijojë parakushte për aktorë të rinj. Sanksionet e ShBA dhe paralajmërimet evropiane kanë çuar padyshim në atë që Vucic të reagojë. Ai urdhëroi RS të kthehej në institucionet shtetërore ku kishte lënë. Ai është i vetëdijshëm se izolimi i RS do të çonte në falimentimin e saj, sepse situata ekonomike në RS është tashmë katastrofike . Kundër sanksioneve të Dodik. Pse? Sepse një RS e tillë do të ishte një barrë shtesë për Serbinë. Dhe vetë Serbia ka probleme serioze. Shpresoj se ky do të jetë fundi i Milorad Dodik dhe shumë të tjerëve”, tha Biserko.

Në Beograd nuk pati reagime kritike për shkuarjen e zyrtarëve shtetërorë në Banja Luka për festën, ku morën pjesë edhe kriminelët e dënuar të luftës, ndaj shtrohet pyetja nëse ka mosinteresim apo frikë nga regjimi. “Bota serbe” nuk është çështje personale e Dodikut apo Vuçiqit , është një projekt shtetëror me kontraktorë të ndryshëm në faza të ndryshme. Qeveria aktuale i ka radikalizuar aktivitetet e saj në rajon, në radhë të parë ndaj Bosnjës dhe Malit të Zi, sepse e konsideron një kohë të mirë. Vlerësimet e tyre bazohen në faktin se Perëndimi është në rënie, veçanërisht Shtetet e Bashkuara, për të humbur rolin e tij dominues dhe se BE-ja nuk ka qenë kurrë e rëndësishme për atë që po ndodh në rajon.

Bashkëbiseduesi ynë thekson faktin se Aleksandar Vuçiq ka manipuluar me shumë mjeshtëri dhe se brenda mundësive të dhëna ka arritur të mashtrojë BE-në, e cila toleroi gjithçka, përfshirë edhe rehabilitimin e kriminelëve të luftës që janë bërë inventar i rregullt i hapësirës sonë publike dhe mediatike.

“Ata marrin pjesë jo vetëm në festime si ajo në Banja Luka, por e rishikojnë atë që ndodhi në vitet 1990 me atmosferën e dëshmitarëve autentikë. Pra, të gjithë kriminelët normalizohen dhe ana tjetër, pra ajo që ishte kundër nacionalizmit radikal serb dhe politika e luftës, është “5 tetori dhe gjithçka që pasoi u kriminalizua. Pati një “shkëputje” të plotë që banalizoi të gjithë hapësirën publike, shpërbeu shoqërinë dhe shfuqizoi dialogun në të gjitha nivelet,” tha Biserko.

Prej shumë kohësh, qeveria në Serbi, përmes zëdhënësve të saj, si historiani Aleksandar Rakoviq , avokon hapur krijimin e një “bote serbe”, duke specifikuar se ajo do të realizohet kur Republika Srpska dhe Mali i Zi t’i bashkohen Serbisë. Konflikti verbal i Serbisë me fqinjët do të kthehet në një konflikt të armatosur, Biserko përgjigjet se toksiciteti i diskursit në Serbi dhe RS të kujton periudhën e paraluftës kur shoqëria përgatitej për atë që do të pasonte.

“Duket sikur po përgatitet një konflikt. Megjithatë, komuniteti ndërkombëtar ka reaguar ndaj radikalizimit në RS sepse Dodik kaloi vijën e kuqe këtë herë,” tha Biserko, duke shpjeguar se shumë dëgjime publike që bënin thirrje për Shtetet e Bashkuara , NATO dhe BE për të ndalur përshkallëzimin në BiH që kërcënon të përshkallëzohet në një konflikt të ri të armatosur.

Është interesante se kush nga BE-ja e mbështet tani një politikë të tillë të Vuçiqit dhe deri në çfarë mase vendet perëndimore do të tolerojnë kërcënimet dhe shpërthimet që nxitësit dhe kriminelët e dënuar i përcojnë rajonit – nga televizionet që kanë frekuenca kombëtare në Serbi – respektivisht në cilin moment rishkrimi i historisë është i tolerueshëm për Perëndimin.

Për Biserkon, situata është shumë më e ndërlikuar nga sa duket sepse ka nga ata brenda BE-së që mbështesin Milorad Dodik, në radhë të parë Hungarinë, por Polonia nuk është larg një qëndrimi të tillë.

“Brenda pjesës perëndimore të BE-së, ka qendra shumë të forta (lëvizje të krahut të djathtë) pas ‘kauzës serbe ‘ . “E gjithë bota është në një lloj tranzicioni, rendi ndërkombëtar që ka qenë në skenë që nga viti 1945 po i vjen fundi dhe një riorganizim është duke u zhvilluar që do të konceptojë botën sipas balancës aktuale të fuqisë dhe sfidave të reja,” tha Biserko.

Qytetarët e BeH-së, veçanërisht boshnjakët, po kalojnë sërish traumën e viteve 1990. NATO, ShBA dhe BE nuk do të lejojnë që Ballkani të kthehet në vitet 1990, sepse kjo ndikon drejtpërdrejt në sigurinë e tyre. Problemi është Serbia dhe RS. të cilat janë kapur nga Rusia dhe janë mbajtur peng derisa të bien dakord për sferën e tyre të interesit në fqinjësinë e afërt , kështu që negociatat e vazhdueshme në Bruksel (NATO dhe Rusi) në Gjenevë (Rusi dhe ShBA ). /Kosova.info/